Bilim İnsanı Yetiştirme Programı
Türk Eğitim Derneği (TED) Okullarında öğrencilere, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) öğretim programlarının kazandırmayı hedeflediği bilgi, beceri ve değerlerin yanında onların ilgi, yetenek ve gereksinimleri doğrultusunda çeşitli alanlarda farklı programlardan yararlanma olanağı sağlanmaktadır. Bu amaçla geliştirilen Bilim İnsanı Yetiştirme (BİY) Programı; bilim alanlarında araştırmacı ruha sahip, üretken, bilimsel düşünceyi özümsemiş ve bu özellikleri bir yaşam biçimi haline getirmiş öğrenciler yetiştirmeyi hedeflemektedir. BİYP bireylerin özellikle üst öğrenim yaşamlarına akademik yönden ulusal ve uluslararası üniversitelere başvurularda önemli katkılar sağlamaktadır. Program, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 06/10/2009 tarihli ve 170 sayılı kararı ile Millî Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan onay doğrultusunda TED Okullarında uygulanmaktadır.
BİY Programı, bilim kavramı doğrultusunda eğitim öğretim faaliyetlerinin zenginleştirildiği; öğrencilerin araştırma yapmalarını, araştırma sonucunda da ürün ortaya çıkarmalarını ve üretken olmalarını esas alan dört yıllık bir programdır.
BİY Programı’nın Amaçları
1. Bilimi; teknoloji, toplum ve çevre ile ilişkilendirmek
2. Bilimsel araştırma için gerekli olan becerileri, stratejileri ve alışkanlıkları geliştirmek
3. Temel bilimlerde gereksinim duyulan nitelikli bilim insanının yetiştirilmesine kaynaklık etmek
4. Bilimsel çalışmalara ilgi duyan yetenekli öğrencileri yükseköğretime hazırlamak
BİY Programı’na katılan öğrenciler;
Temel bilimsel süreç becerilerini (gözlem, sınıflama, tahmin, çıkarım yapma, iletişim, ölçme) ve bütünleştirilmiş bilimsel süreç becerilerini (tablo oluşturma, grafik çizme, değişkenleri belirleme, değişkenler arasında ilişki kurma,
• Operasyonel tanımlama
• Değişkenleri değiştirme ve kontrol etme
• Hipotez kurma
• Deney tasarlama
• Deney yapma, (verileri yorumlama) becerilerini geliştirirler ve bu alanlarda yetkinlik kazanırlar.
BİY Programı’nın Felsefesi
Çağımızdaki bilimsel ve teknolojik gelişmeler bireylerden beklenen rolleri etkilemiş ve değiştirmiştir. Bilgi çağında yeni teknolojileri etkili bir biçimde kullanabilen, yaratıcı, problem çözebilen, sorgulayan, eleştirel düşünebilen, analiz eden, araştırma yapan, bilgiye ulaşabilen, bilgiyi üretebilen, kullanabilen, doğru bir şekilde aktarabilen ve değerlendirebilen bireylere gereksinim duyulmaktadır. Bu bağlamda BİY Programı’nın felsefesini eklektik bir yaklaşım oluşturmaktadır.
Programa Öğrenci Seçimi
BİY Programı’na öğrenci seçmek amacı ile her yıl Türk Eğitim Derneği Genel Merkezi koordinesinde hazırlanan BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı; 8. sınıfın ikinci döneminde ve/veya 9. sınıfın başında uygulanmaktadır. BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı; matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler ve Türkçe derslerinin 6. ve 7. sınıf konuları ile 8. sınıf birinci dönem konularını kapsamaktadır. Sınavda, genel olarak okuduğunu anlama ve yorumlama, temel kavram ve ilkeleri kullanma, tablo ve grafik okuma, temel matematiksel kavramları ve ilişkileri kullanma, işlem yapma, hipotez oluşturma, deney sonuçlarını yorumlama becerilerini ölçmeye yönelik sorular yer almaktadır. BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı puanları bağıl değerlendirme ile hesaplanır. Belirlenen kesme puanı üzerinde puan alan öğrenciler en yüksek puandan en düşük puana doğru sıralanır. Sınavda başarılı kabul edilen öğrenciler, her TED Okulu özelinde belirlenen kontenjanlar dâhilinde kayıt yapma hakkı kazanır.
Programa Devam ve Mezuniyet Koşulları
Öğrencilerin, programa devam edebilmeleri ve program sonunda sertifika alabilmeleri için aşağıdaki koşulları yerine getirmeleri beklenmektedir:
• 9, 10 ve 11. sınıf öğretim yılı sonu ders kesimi itibarıyla başarısız derslerinin bulunmaması ve Türk dili ve edebiyatı, fizik, kimya, biyoloji ve matematik derslerine ait yılsonu ağırlıklı puan ortalamalarının 65 ve üzerinde olması
• Kulüp çalışmalarının tamamlanması (İnovasyon ve Girişimcilik Kulübü çalışmaları [Innova-Ted])
• Seminer çalışmalarının yapılması (Üniversite- AR-GE birim iş birliği)
• Fizik, kimya veya biyoloji derslerinin birisinden seçecekleri bir alanda bireysel olarak araştırma deneyi yapılması
• TÜBİTAK Liselerarası Araştırma Proje Yarışması’na 11. sınıf birinci dönem sonuna kadar başvurulması
• Sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirilmesi
Programdan 9. sınıf sonunda ya da ileriki yıllarda çeşitli nedenlerle ayrılmak isteyen ya da programın gereklilerini yerine getiremediği için programdan ayrılmak zorunda kalan öğrenciler, uygun puan türüne göre TED Okullarındaki farklı bir program türüne veya ulusal programa yönlendirilirler.
BİY Programı, bilim kavramı doğrultusunda eğitim öğretim faaliyetlerinin zenginleştirildiği; öğrencilerin araştırma yapmalarını, araştırma sonucunda da ürün ortaya çıkarmalarını ve üretken olmalarını esas alan dört yıllık bir programdır.
BİY Programı’nın Amaçları
1. Bilimi; teknoloji, toplum ve çevre ile ilişkilendirmek
2. Bilimsel araştırma için gerekli olan becerileri, stratejileri ve alışkanlıkları geliştirmek
3. Temel bilimlerde gereksinim duyulan nitelikli bilim insanının yetiştirilmesine kaynaklık etmek
4. Bilimsel çalışmalara ilgi duyan yetenekli öğrencileri yükseköğretime hazırlamak
BİY Programı’na katılan öğrenciler;
Temel bilimsel süreç becerilerini (gözlem, sınıflama, tahmin, çıkarım yapma, iletişim, ölçme) ve bütünleştirilmiş bilimsel süreç becerilerini (tablo oluşturma, grafik çizme, değişkenleri belirleme, değişkenler arasında ilişki kurma,
• Operasyonel tanımlama
• Değişkenleri değiştirme ve kontrol etme
• Hipotez kurma
• Deney tasarlama
• Deney yapma, (verileri yorumlama) becerilerini geliştirirler ve bu alanlarda yetkinlik kazanırlar.
BİY Programı’nın Felsefesi
Çağımızdaki bilimsel ve teknolojik gelişmeler bireylerden beklenen rolleri etkilemiş ve değiştirmiştir. Bilgi çağında yeni teknolojileri etkili bir biçimde kullanabilen, yaratıcı, problem çözebilen, sorgulayan, eleştirel düşünebilen, analiz eden, araştırma yapan, bilgiye ulaşabilen, bilgiyi üretebilen, kullanabilen, doğru bir şekilde aktarabilen ve değerlendirebilen bireylere gereksinim duyulmaktadır. Bu bağlamda BİY Programı’nın felsefesini eklektik bir yaklaşım oluşturmaktadır.
Programa Öğrenci Seçimi
BİY Programı’na öğrenci seçmek amacı ile her yıl Türk Eğitim Derneği Genel Merkezi koordinesinde hazırlanan BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı; 8. sınıfın ikinci döneminde ve/veya 9. sınıfın başında uygulanmaktadır. BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı; matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler ve Türkçe derslerinin 6. ve 7. sınıf konuları ile 8. sınıf birinci dönem konularını kapsamaktadır. Sınavda, genel olarak okuduğunu anlama ve yorumlama, temel kavram ve ilkeleri kullanma, tablo ve grafik okuma, temel matematiksel kavramları ve ilişkileri kullanma, işlem yapma, hipotez oluşturma, deney sonuçlarını yorumlama becerilerini ölçmeye yönelik sorular yer almaktadır. BİY Programı’na Öğrenci Seçme Sınavı puanları bağıl değerlendirme ile hesaplanır. Belirlenen kesme puanı üzerinde puan alan öğrenciler en yüksek puandan en düşük puana doğru sıralanır. Sınavda başarılı kabul edilen öğrenciler, her TED Okulu özelinde belirlenen kontenjanlar dâhilinde kayıt yapma hakkı kazanır.
Programa Devam ve Mezuniyet Koşulları
Öğrencilerin, programa devam edebilmeleri ve program sonunda sertifika alabilmeleri için aşağıdaki koşulları yerine getirmeleri beklenmektedir:
• 9, 10 ve 11. sınıf öğretim yılı sonu ders kesimi itibarıyla başarısız derslerinin bulunmaması ve Türk dili ve edebiyatı, fizik, kimya, biyoloji ve matematik derslerine ait yılsonu ağırlıklı puan ortalamalarının 65 ve üzerinde olması
• Kulüp çalışmalarının tamamlanması (İnovasyon ve Girişimcilik Kulübü çalışmaları [Innova-Ted])
• Seminer çalışmalarının yapılması (Üniversite- AR-GE birim iş birliği)
• Fizik, kimya veya biyoloji derslerinin birisinden seçecekleri bir alanda bireysel olarak araştırma deneyi yapılması
• TÜBİTAK Liselerarası Araştırma Proje Yarışması’na 11. sınıf birinci dönem sonuna kadar başvurulması
• Sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirilmesi
Programdan 9. sınıf sonunda ya da ileriki yıllarda çeşitli nedenlerle ayrılmak isteyen ya da programın gereklilerini yerine getiremediği için programdan ayrılmak zorunda kalan öğrenciler, uygun puan türüne göre TED Okullarındaki farklı bir program türüne veya ulusal programa yönlendirilirler.